Nasz Bohater

Stanisław Grzmot-Skotnicki urodził się 13 stycznia 1894 roku w majątku Skotniki w Sandomierskiem, był synem Maksymiliana i Wandy z Russockich. Ukończył w 1912 r. siedmioletnią szkołę handlową w Radomiu. Należąc do Związku Strzeleckiego, w sierpniu 1913 r. uczestniczył w zajęciach szkoły Związku w Stróży, następnie przez dwa semestry studiował na Akademii Handlowej w St. Gallen (Szwajcaria), będąc jednocześnie komendantem miejscowego oddziału Związku Strzeleckiego. Od 2 sierpnia 1914 r. w kawalerii Legionów Polskich, jeden z siedmiu uczestników słynnego patrolu W. Beliny-Prażmowskiego. Od 18 VIII był adiutantem Beliny. Mianowany podporucznikiem 9 października 1914, został dowódcą plutonu, a po awansie na porucznika 1 I 1915, dowodził szwadronem w I dywizjonie ułanów późniejszego 1 pułku Ułanów Legionów Polskich. Internowany podczas kryzysu przysięgowego w 1917 r., przebywał w obozach na terenie Niemiec. Zwolniony 14 X 1918 r. wrócił do kraju. Współorganizował wywodzący się z 1 p. uł. legionowych 1 pułk późniejszych szwoleżerów i został 16 listopada 1918 zastępcą dowódcy tego oddziału (w stopniu rotmistrza), następnie walczył z Ukraińcami. Od 22 III do 1 VIII 1919 r. był na kursie w Oficerskiej Szkole Jazdy w Warszawie, kończąc go z pierwszą lokatą, potem wyjeżdżał do Francji jako członek misji zakupów uzbrojenia. Wrócił do pułku i walczył na Froncie Litewsko-Białoruskim. Od 28 X 1919 do 10 VIII 1920 studiował w Aplikacyjnej Szkole Kawalerii w Saumur (Francja). Po powrocie do kraju 18 sierpnia 1920 mianowany podpułkownikiem (zweryfikowany w tym stopniu w 1922 r. ze starszeństwem z 1 VI 1919, lokata 6) i dowódcą 8 Brygady Jazdy, na której czele uczestniczył w zwycięskich walkach z armią Budionnego. Do 1 V 1921 dowodził brygadą na linii demarkacyjnej (czasowo równolegle dowodził też w zastępstwie 2 Dywizją Kawalerii), po czym był uczestnikiem kursu Wyższych Dowódców w Warszawie. Od 1 października tego roku został instruktorem, potem Głównym Instruktorem Wyszkolenia Wojskowego w Centralnej Szkole Kawalerii w Grudziądzu, zachowując przydział do 1 p. Szwoleżerów jako oficer nadetatowy. Awansowany 2 kwietnia 1924 r. na pułkownika (ze starszeństwem z dniem 1 VII 1923, lokata 2), w dniu 5 czerwca 1924 r. został mianowany dowódcą 15 Pułku Ułanów Poznańskich (Dz. Pers. MSWojsk. Nr 53/24). W 1925 (od 11 IV do 9 VI) i w 1926 (od 10 VIII do 14 IX) przy równoczesnym pełnieniu obowiązków dowódcy Pułku, dowodził w zastępstwie 7 Brygadą Kawalerii. W 1926 od kwietnia do czerwca był na kursie oficerów sztabowych kawalerii w Grudziądzu. Ze stanowiska dowódcy 15 Pułku Ułanów Poznańskich odszedł w 1927 r. mianowany 15 lipca dowódcą 9 Samodzielnej Brygady Kawalerii, którą objął 11 sierpnia - z zachowaniem przynależności do 15 Pułku Ułanów. Od 1934 r. był jednym z Prezesów Honorowych Towarzystwa b. Żołnierzy 1 pułku Ułanów Wielkopolskich (15 pułku Ułanów Poznańskich). Rozkazem z 1929 r. awansowany na generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 r. Tym samym mając 36 lat został najmłodszym generałem Wojska Polskiego. Dowodził nadal brygadą, która kolejno zmieniała nazwy na: Brygadę Kawalerii ,,Baranowicze" (1929) i Nowogródzką Brygadę Kawalerii (1937), zaś w latach 1937-1939 był dowódcą Pomorskiej BK. W czasie Kampanii Wrześniowej 1939 r. dowodził Grupą Operacyjną ,,Czersk" (w jej składzie była Pomorska BK) Armii ,,Pomorze". W bitwie nad Bzurą walczył na czele Grupy Operacyjnej swego imienia, osłaniał odwrót Armii ,,Pomorze". Ciężko ranny w nogę i brzuch w czasie szarży, którą poprowadził osobiście 18 września pod Tułowicami, zmarł o godzinie szóstej rano następnego dnia. Był opatrywany przez niemieckiego lekarza. Pochowany we wspólnym grobie, w 1952 r. został ekshumowany i spoczął na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. Był odznaczony m.in. Krzyżem Złotym (pośm.) i Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych (czterokrotnie), Złotym Krzyżem Zasługi, francuskim Krzyżem Komandorskim i Kawalerskim Orderu Legii Honorowej.

Na łożu śmierci podyktował jednemu z żołnierzy treść listu do syna Stanisława. Składały się na nią tylko trzy słowa – „Bądź bardzo dzielny”

Stanisław Skotnicki nie był generałem, który mówił „naprzód”. Był generałem, który mówił „ za mną!”